Mỡ máu là tên gọi thông thường của lipid máu, gồm nhiều thành phần khác nhau, trong đó thành phần quan trọng nhất là cholesterol. Bệnh mỡ máu là tình trạng chỉ số thành phần mỡ có trong máu vượt quá mức giới hạn do các nguyên nhân khác nhau dẫn đến rối loạn chức năng chuyển hóa lipid trong máu.
Nguy cơ gây rối loạn mỡ máu của bệnh đái tháo đường
Bệnh đái tháo đường và rối loạn mỡ máu có liên quan mật thiết tới nhau. Khi đường huyết trong máu tăng cao sẽ gây nên tổn thương sớm ở tế bào nội mạc, làm rối loạn chức năng nội mạc mạch máu. Khi chức năng nội mạc bị rối loạn, nó sẽ làm cho các phân tử cholesterol dễ dàng chui qua lớp nội mạc vào trong, kết hợp với tăng khả năng kết dính và xuyên thành của tế bào bạch cầu vào trong lớp nội mạc. Từ đó sẽ hình thành mảng vữa xơ động mạch, hoặc khiến mảng vữa xơ đã hình thành tiến triển rất nhanh dẫn đến hẹp dần lòng mạch, thiếu máu cục bộ mạn tính ở các cơ quan.
Ngoài ra, khi lớp nội mạc mạch máu bị tổn thương, sẽ tạo cơ hội thuận lợi cho sự co mạch kết hợp với sự kết dính các tế bào tiểu cầu, hình thành nên cục huyết khối trong lòng mạch làm tắc mạch cấp tính. Tùy theo vị trí của mạch máu bị thương tổn mà gây ra các triệu chứng lâm sàng khác nhau. Nếu tổn thương động mạch mắt sẽ gây giảm thị lực, mù loà. Nếu tổn thương ở động mạch thận sẽ dẫn đến suy thận, tăng huyết áp. Tổn thương động mạch vành sẽ dẫn đến cơn đau thắt ngực, nhồi máu cơ tim, đột tử; tổn thương mạch máu não sẽ dẫn đến tai biến mạch máu não và tổn thương ở động mạch chi sẽ dẫn đến viêm tắc động mạch chi, hoại tử chi…
Người bệnh đái tháo đường cần kiểm soát tốt đường huyết, mỡ máu để phòng ngừa các biến chứng
Giải pháp tối ưu kiểm soát đường huyết và mỡ máu hiệu quả
Để kiểm soát đường huyết và mỡ máu hiệu quả, người bệnh đái tháo đường cần chú ý:
- Xây dựng chế độ ăn uống khoa học, lành mạnh, giảm đường, tinh bột, chất béo.
- Thường xuyên luyện tập thể dục, hạn chế nằm nhiều và ngồi nhiều.
- Nói không với thuốc lá, hạn chế rượu bia, chất kích thích.
- Dùng thuốc đầy đủ, theo đúng chỉ định của bác sỹ.
Tùy theo độ tuổi, tình trạng bệnh lý và các bệnh mạn tính đi kèm khác, nhìn chung cần đảm bảo lượng đường máu lúc đói duy trì ở khoảng < 7-7,5 mmol/l; HbA1c < 6,5-7%. Nếu không kiểm soát tốt đường huyết, mỡ máu, người bệnh đái tháo đường sẽ rất dễ bị các biến chứng, trong đó biến chứng tim mạch là một trong những biến chứng nguy hiểm hàng đầu.