U nang buồng trứng là khối u hình thành và phát triển một cách bất thường bên trong buồng trứng. Khối u đó có thể chứa dịch lỏng cùng một số thành phần khác hoặc là khối chất rắn ở dạng bã đậu. U nang buồng trứng là bệnh lý thường gặp ở nữ giới (chiếm 3,6% trong các bệnh phụ khoa) và có thể gặp ở bất kỳ độ tuổi nào. Tuy nhiên, nhóm độ tuổi từ 30 - 40 chiếm tỷ lệ cao nhất.
Hình ảnh minh họa
90 % u nang buồng trứng là lành tính, 10% là ác tính. Tuy tỷ lệ lành tính cao nhưng với thai phụ việc có bất kỳ điều bất thường nào cũng đều cần đề phòng và kiểm soát. U nang buồng trứng khi mang thai thường có 2 loại chính là u nang hoàng thể và u nang bệnh lý. U nang hoàng thể thì ít gây nguy hiểm còn u nang bệnh lý nếu không kịp thời điều trị có thể gây tử vong cho cả mẹ và thai nhi.
Dấu hiệu của u nang buồng trứng ở phụ nữ có thai thường mơ hồ không rõ rệt chỉ tình cờ phát hiện ra khi kiểm tra thai kỳ. Các biểu hiện thường gặp khi mắc u nang buồng trứng là: ra máu, xuất huyết âm đạo bất thường, căng tức bụng dưới, nôn, buồn nôn, đau khi giao hợp… Để biết chính xác bệnh lý cần đến cơ sở y tế để kiểm tra. Nguyên nhân mắc u nang buồng trứng do: Dùng nhiều thuốc tránh thai; Sử dụng nhiều thực phẩm chứa hormon như các loại thịt, trứng và sữa có thêm hormone tăng trưởng; Chế độ ăn uống không hợp lý, ít thực phẩm từ tự nhiên như rau củ quả tươi xanh; Stress hoặc béo phì; Gan bị nhiễm độc hoặc do làm việc quá sức…
Trường hợp u nang buồng trứng trong thai kỳ, thường ở quý I thì phát hiện ra. tuy nhiên các trường hợp u đặc như u bì buồng trứng rất dễ bị bỏ sót khi khám thai định kỳ nhất là khi u to do vị trí u thay đổi và phần thai che khuất. Điển hình như sản phụ N.T.H, sinh năm 1990, địa chỉ tại TP. Uông Bí, tỉnh Quảng Ninh, khi kiểm tra sức khỏe ở tuần thai 34 thì phát hiện ra khối u to trong tử cung kích thước 6x7 cm, trước đó sản phụ cũng đã quản lý thai nghén tại cơ sở tư nhân. Tuy nhiên do khối u không gây triệu chứng và biến chứng cho mẹ và thai nên được tiếp tục theo dõi đến 39 tuần 3 ngày thì được chỉ định phẫu thuật mổ lấy thai. Ca mổ thành công khi đón 1 em bé chào đời 3.450gr và 1 khối u bì kích thước 6x7cm. Các bác sĩ cho biết: Trong quá trình phẫu thuật đã bóc khối u gửi giải phẫu bệnh để làm xét nghiệm và để lại phần buồng trứng lành.
Các bác sĩ đã phẫu thuật lấy ra khối u bì kích thước 6x7cm cho sản phụ N.T.H
U nang buồng trứng ở phụ nữ là bệnh lý thường gặp. Tuy nhiên, tất cả phụ nữ cần theo dõi và kiểm tra sức khỏe thường xuyên 3-6 tháng/lần, đặc biệt là phụ nữ mang thai cần khám và quản lý thai theo lịch hẹn của bác sĩ. Nếu phụ nữ có ý định sinh con thì cần khám phụ khoa trước để phát hiện sớm và điều trị kịp thời. U nang buồng trứng là một trong những nguyên nhân hàng đầu dẫn đến vô sinh hiếm muộn do đó phụ nữ trong độ tuổi sinh nở cần hết sức lưu tâm. Để phòng tránh u nang buồng trứng, phụ nữ cần loại bỏ những thói quen có hại như lạm dụng thuốc chữa bệnh, thuốc tránh thai, phá thai … Cần thiết lập thói quen ăn uống khoa học nhiều chất xơ, sinh hoạt và rèn luyện sức khỏe thường xuyên.