Hậu môn nhân tạo (HMNT) là lỗ mở chủ động ở đại tràng hoặc hồi tràng ra da để đưa toàn bộ phân ra ngoài thay thế hậu môn thật.
Hình ảnh minh họa
Dinh dưỡng rất quan trọng đối với sức khỏe và quá trình khỏi bệnh của người bệnh có HMNT. Trong 2 tuần đầu sau phẫu thuật và giai đoạn sau đó người bệnh cần lưu ý chế độ ăn để vị trí đặt HMNT nhanh phục hồi, tránh tắc ruột, tạo khí… Trong thời gian nằm viện, khoa dinh dưỡng của Bệnh viện sẽ cung cấp chế độ ăn phù hợp cho người bệnh có HMNT. Tùy thuộc vào thời gian đặt HMNT vĩnh viễn hoặc tạm thời, người bệnh cần lưu ý chế độ ăn như sau:
- Trong 2 tuần đầu cần hạn chế chất xơ, cứng, dai, khó tiêu (măng, vỏ trái cây, dưa muối…), sau đó có thể ăn chế độ ăn thông thường.
- Ăn nhiều bữa trong ngày (4 – 6 bữa/ngày), không bỏ bữa. Các bữa ăn nhỏ thường xuyên rất tốt cho cơ thể hơn và tạo ít khí hơn.
- Hạn chế gia vị ớt, tiêu, thực phẩm chế biến sẵn như bún phở, miến, xúc xích, thịt hộp, giò chả…; Hạn chế ăn quá nhiều đạm, nhiều dầu mỡ, hạn chế bia, rượu, cà phê, nước ngọt có gas, nước tăng lực, nước đá lạnh, thuốc lá…
- Nhai kỹ thức ăn để tiêu hóa được dễ dàng. Ăn từ từ, nuốt chậm, nên ăn đa dạng các loại thức ăn, không ăn quá nhiều 1 loại. Khi ăn thức ăn mới khiến cơ thể khó chịu thì nên ngưng ăn trong vài tuần và thử lại sau.
- Uống đủ nước mỗi ngày, vì cơ thể sẽ bị mất nước nhiều qua HMNT.
- Tránh nhai kẹo cao su hoặc uống nước bằng ống hút.
- Khí sinh ra trong ruột là bình thường nhưng nếu sinh quá nhiều cần hạn chế các thực phẩm sinh khí và mùi như: Táo, chuối, nho, dưa hấu, bông cải xanh, cải bruxen, cải bắp, súp lơ, củ cải, ngô, dưa chuột, măng tây, đậu khô, tiêu xanh, hành, sản phẩm từ trứng, sữa, thức ăn nhiều dầu mỡ, nước uống có ga, bia… và tăng cường ăn sữa chua.
- Lưu ý một số thực phẩm nếu ăn lượng nhiều hoặc không nhai kỹ có thể gây tắc nghẽn ruột như: ngô, bắp rang bơ, trái cây khô, dứa, nấm, các loại đậu, dồi thịt, xà lách trộn, các loại hạt giống, cần tây…
- Nếu HMNT đặt tại hỗng tràng (ruột non) sẽ gây mấy nhiều muối, kali và nước trong dịch phân nên chế độ ăn cần bổ sung thêm natri và kali, tăng cường uống nước không ga, không đường cả ngày. Bản thân người bệnh cần theo dõi phân, nước tiểu hàng ngày để điều chỉnh chế độ ăn cho phù hợp, tránh tình trạng sụt cân không mong muốn.
Người bênh có thể tới phòng khám và tư vấn dinh dưỡng tại các Bệnh viện để được các chuyên gia dinh dưỡng khám, đánh giá tình trạng dinh dưỡng, tư vấn lựa chọn thực phẩm, xây dựng thực đơn mẫu phù hợp với bệnh lý của bản thân.
Khoa Dinh dưỡng