Theo quy định, bác sĩ không được phép kê đơn hay chỉ định thực phẩm chức năng cho người bệnh. Do đó, thực phẩm chức năng thường được tự ý sử dụng và ít có sự tư vấn của nhân viên y tế đối với việc sử dụng sản phẩm này. Khi không có sự tư vấn của nhân viên y tế, khả năng xảy ra tương tác và ngộ độc là rất cao. Một số người còn sử dụng thực phẩm chức năng thay thế cho thực phẩm thông thường. Điều này không nên vì thực phẩm chức năng chỉ có vai trò bổ sung chất dinh dưỡng mà không thể thay thế cho các loại thực phẩm thông thường được.
.jpg)
Nên tham khảo ý kiến bác sĩ, dược sĩ để được tư vấn về việc sử dụng thực phẩm chức năng cho người cao tuổi (Hình ảnh minh họa)
1. Thực phẩm chức năng là gì?
Thực phẩm chức năng là thực phẩm dùng để hỗ trợ chức năng của các bộ phận trong cơ thể người, có tác dụng dinh dưỡng, tạo cho cơ thể tình trạng thoải mái, tăng sức đề kháng và giảm bớt nguy cơ gây bệnh. Tuỳ theo công dụng, hàm lượng vi chất và hướng dẫn sử dụng, còn có các tên gọi khác như: Thực phẩm bổ sung vi chất dinh dưỡng; Thực phẩm bổ sung; Thực phẩm bảo vệ sức khoẻ; Sản phẩm dinh dưỡng y học.
2. Vai trò của thực phẩm chức năng với người cao tuổi
Ở người cao tuổi, chức năng tiêu hóa và hấp thu dinh dưỡng bị kém đi rất nhiều, cụ thể người cao tuổi có thể thiếu hụt canxi, Vitamin D, Vitamin B12, kali, chất xơ… Thực phẩm chức năng được nhiều người sử dụng như một nguồn bổ sung các chất dinh dưỡng cần thiết cho người thân trong gia đình. Một số sản phẩm thực phẩm chức năng trên thị trường chứa hàm lượng dinh dưỡng cao và được bào chế dưới các dạng sản phẩm thuận tiện cho người dùng, một số sản phẩm chứa các hoạt chất chống oxi hóa, omega-3, men vi sinh, các hoạt chất chiết xuất từ dược liệu cũng được lưu hành dưới dạng thực phẩm chức năng.
Thực phẩm chức năng không thể thay thế thuốc trong điều trị bệnh, do thực phẩm chức năng chứa hàm lượng hoạt chất thấp. Đối với hoạt chất đã được nghiên cứu đầy đủ thường an toàn và ít gây tác dụng phụ hơn chế phẩm thuốc.
3. Một số lưu ý khi người cao tuổi dùng thực phẩm chức năng
Bên cạnh những lợi ích mà thực phẩm chức năng mang lại, thì cũng có nhiều vấn đề đáng được lưu tâm và cân nhắc khi sử dụng cho người cao tuổi. Trong đó, nhiều loại hoạt chất chưa được tiến hành nghiên cứu đầy đủ, chưa có dữ liệu thử nghiệm lâm sàng để được công nhận là thuốc đã được sản xuất và lưu hành dưới dạng thực phẩm chức năng, có nguy cơ ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của người sử dụng, đặc biệt là đối với người cao tuổi khi sử dụng trong thời gian dài.
Khi muốn uống bất kỳ loại thuốc hay thực phẩm chức năng nào, cần cân nhắc kỹ càng, giữa lợi ích và nguy cơ có thể mang đến cho cơ thể. Hãy nhớ rằng nhiều thuốc bổ sung có hoạt chất không khác gì việc bổ sung nó qua thực phẩm với chế độ ăn uống hợp lý, khoa học.
Bên cạnh đó, người già hay mắc phải nhiều bệnh lý mạn tính (như cao huyết áp, đái tháo đường...) và phải sử dụng nhiều loại thuốc để điều trị. Việc sử dụng thêm thực phẩm chức năng cũng làm tăng nguy cơ xảy ra tương tác cũng như các tác dụng không mong muốn. Vì vậy, người cao tuổi sử dụng thực phẩm chức năng cần lưu ý một số điều sau đây:
- Cần tìm hiểu và xác định vai trò và chức năng của sản phẩm, phân biệt rõ sản phẩm là thuốc hay thực phẩm chức năng trước khi cho người cao tuổi sử dụng.
- Không nên uống chung thực phẩm chức năng với các thuốc điều trị khác. Thông báo đầy đủ cho bác sĩ hay nhân viên y tế về những loại vitamin, khoáng chất, dược liệu hay bất cứ loại thực phẩm chức năng nào đang uống, đặc biệt là trước khi phẫu thuật.
- Chỉ nên mua thực phẩm chức năng ở các cửa hàng, nhà thuốc có uy tín để tránh trường hợp mua phải thuốc giả, thuốc kém chất lượng.
- Không nên tự ý sử dụng thuốc và thực phẩm chức năng. Người sử dụng nên chủ động hỏi ý kiến bác sĩ, dược sĩ để được tư vấn về việc sử dụng thực phẩm chức năng và cần báo cáo ngay với cán bộ y tế về bất kì tác dụng phụ nào xảy ra trong quá trình sử dụng./.