Các bài tập vận động cho người bệnh sau phẫu thuật tổn thương dây chằng chéo khớp gối
I. Đại cương
Tập vận động đứt dây chằng chéo khớp gối sau phẫu thuật là kĩ thuật vận động trị liệu để gia tăng sức mạnh cơ, tầm vận động khớp và phục hồi chức năng sinh hoạt, di chuyển cho người bệnh.
Đứt dây chằng chéo thường gặp trong chấn thương khớp gối. Khi dây chằng chéo bị đứt, xương chày bị trượt ra trước hoặc ra sau so với xương đùi, khớp gối bị mất vững, người bệnh đi lại khó khăn. Tình trạng lỏng khớp kéo dài có thể dẫn đến các thương tổn thứ phát như rách sụn chêm, giãn dây chằng bao khớp, thoái hóa khớp.
II. Chỉ định
Bệnh nhân đứt dây chằng chéo sau phẫu thuật
III. Chống chỉ định
Bệnh toàn thân chưa được điều trị ổn định.
Lao xương khớp đang tiến triển.
Viêm nhiễm vùng đùi và cẳng chân chưa điều trị ổn định.
IV. Chương trình tập luyện
1. Tuần 1:
- Luôn đeo nẹp cố định cả khi đi lại và khi ngủ
Di động xương bánh chè: ngồi duỗi chân lấy tay giữ vào xương bánh chè rồi di động xương sang ngang,
lên xuống.
Tập nâng chân lên khỏi mặt giường có trợ giúp của người nhà: 15 lượt/ lần, ngày 3 – 5 lần
Tập gồng cơ tĩnh nhóm cơ đùi, cẳng, bàn chân: duỗi thẳng chân làm cử động gấp cổ chân tối đa, ấn vùng khoeo áp sát mặt giường, giữ trong 5 giây rồi thư giãn, lặp lại 5 lần, mỗi lần cách nhau vài giờ
Tập vận động khớp cổ chân, bàn ngón chân: gập duỗi cổ chân, xoay cổ chân và vận động các ngón chân
Tập vận động khớp cổ chân, bàn ngón chân: gập duỗi cổ chân, xoay cổ chân và vận động các ngón chân
- Đi nạng 3 điểm với chân đeo nẹp cố định: Trong tư thế đứng thẳng, di chuyển hai nạng đưa lên trước một khoảng cách vừa với một bước đi, và tiếp theo là chân bệnh bước lên giữa hai nạng sau đó chân lành cũng bước lên bằng chân bệnh.
2. Tuần 2,3:
Tập chủ động trợ giúp gia tăng tầm vận động khớp gối
Tập tăng sức mạnh cơ vùng đùi và cẳng chân
Đi nạng chịu một phần sức nặng với chân đeo nẹp
3. Tuần 4 trở đi:
- Sử dụng băng thun khớp gối đến hết tuần 16.
Tập gia tăng tầm vận động khớp gối: nằm sấp gập gối có trợ giúp của chân lành
Tập tăng lực cơ chân: tập gập duỗi gối với cổ chân mang bao cát
Tập đứng khuỵu gối: tập khuỵu gối với tư thế đứng áp sát lưng vào tường
(có thể đứng dựa vào một quả bóng)
Tập đứng khuỵu gối: tập khuỵu gối với tư thế đứng áp sát lưng vào tường
(có thể đứng dựa vào một quả bóng)
Tập nhón gót luân phiên
Tập bước lên xuống cầu thang
Sửa dáng đi đúng
*** Lưu ý: - Trong quá trình tập luôn theo dõi các biểu hiện: Đau, sưng nề khớp gối. Nếu có bất thường cần liên hệ khám bác sĩ sớm.
- Chườm đá thường xuyên sau khi tập.