Xét nghiệm tìm vi khuẩn Aeromonas Hydrophila giúp bạn phát hiện bệnh sớm để điều trị và phòng bệnh kịp thời
1. Giới thiệu
Vi khuẩn Aeromonas hydrophila (A. hydrophila) là loại vi khuẩn Gram âm, hình que thẳng, có đầu tròn (cầu trực khuẩn) thường có chiều rộng từ 0,3 đến 1,0 μm và chiều dài từ 1,0 đến 3,0 μm, vi khuẩn này được di động bởi một trùng roi phân cực. Vi khuẩn A. hydrophila sống ở môi trường nước ấm và cả vùng nước lợ ven biển tại các khu vực nhiệt độ nóng ẩm. Loại vi khuẩn này có thể sống được cả trong môi trường ái khí và kị khí, với nhiệt độ thích hợp nhất là 28 độ C. Chúng có thể phát triển ở nhiệt độ thấp tới 4°C, phát triển tốt trong môi trường có gelatin, elastin và hemoglobin (mô mềm và máu của cơ thể sống) và đề kháng với rất nhiều loại kháng sinh.
Vi khuẩn A. hydrophila xâm nhập qua vết thương hở trên da, vết trầy xước, côn trùng cắn gây viêm mô - tế bào: Cân, cơ bị hoại tử, hoại thư sinh hơi kinh khủng tới mức người ta gọi loại vi khuẩn này bằng cái tên vi khuẩn “ăn thịt người”.
.jpg)
Vi khuẩn A. hydrophila gây viêm hoại tử cân, cơ
2. Con đường gây bệnh
Sau khi thâm nhập vào cơ thể thông qua các vết thương ngoài da (vết cắn, sứt sát ngoài da,… vi khuẩn này vào máu, tới các mô mềm hoặc các cơ quan trong cơ thể, nhân lên và gây bệnh thông qua nội độc tố là aerolysin. Độc tố này gắn vào một số cảm thụ tại vách tế bào vật chủ làm tế bào bị tổn thương và hoại tử cân, cơ.
3. Cơ quan nào vi khuẩn A. hydrophila hay tấn công?
3.1 Viêm dạ dày ruột
A. hydrophila có thể gây nhiều loại bệnh lý trên người. Rất hay gặp là các bệnh về đường tiêu hóa - viêm dạ dày ruột. Viêm nhiễm đường tiêu hóa do loại vi khuẩn này có thể gặp ở mọi lứa tuổi nhưng chủ yếu xảy ra ở trẻ em và những người suy giảm miễn dịch, người già yếu hoặc mắc các bệnh mạn tính.
Có hai thể bệnh viêm nhiễm đường tiêu hóa do A. hydrophila. Hàng đầu là bệnh cảnh tiêu chảy cấp giống bệnh tả với các triệu chứng sốt cao, nôn, đau bụng, tiêu chảy nhiều lần phân lỏng hoặc toàn nước và bệnh nhân có thể rơi vào tình trạng sốc (vật vã kích thích, da tái lạnh, mạch nhanh, huyết áp tụt...) do mất nước cấp tính có thể dẫn đến tử vong nếu không được cấp cứu kịp thời. Loại tổn thương đường tiêu hóa thứ hai do A. hydrophila gây ra đó là biểu hiện rối loạn tiêu hóa có triệu chứng giống bệnh lỵ trực khuẩn như sốt cao, đau quặn bụng, mót rặn, tiêu chảy phân nhày máu mũi.
3.2 Viêm cân, cơ hoại tử “Vi khuẩn ăn thịt người”
A. hydrophila sau khi thâm nhập qua các vết thương trên da, có thể phát triển nhanh, sinh nội độc tố kích ứng viêm tại chỗ, phá hủy tế bào, gây một loại bệnh được gọi là viêm cân, cơ hoại tử.
Đặc điểm của loại bệnh này là bệnh nhân có hội chứng nhiễm khuẩn rõ (sốt cao, môi khô lưỡi bẩn, mạch nhanh, bạch cầu, CRP, procalcitonin máu tăng cao); tổn thương tại chỗ có màu đỏ, sau chuyển tím đen, sưng nề, chảy nước vàng. Khi viêm nhiễm lan sâu xuống lớp cân, cơ - hay viêm cân, cơ do A. hydrophila, ngoài các biểu hiện kể trên, cắt lọc vết thương thấy cân, cơ có màu tím đen, không có máu tươi chỉ có dịch lờ máu cá chảy ra, mùi tanh lợm. Khi tổn thương lan rộng, tiến triển nhanh lên phía trên, sờ vết thương thấy có tiếng lép bép của khí trong mô tổn thương, đây chính là bệnh hoại thư sinh hơi do A. hydrophila. Bên cạnh tổn thương tại chỗ, bệnh nhân có biểu hiện nhiễm khuẩn nhiễm độc rõ, rối loạn nước điện giải, thăng bằng kiềm toan, nặng hơn bệnh nhân sẽ rơi vào tình trạng sốc nhiễm khuẩn, suy đa phủ tạng và tử vong nhanh chóng kể cả khi đã được điều trị tích cực.
.jpg)
Giai đoạn đầu nhiễm vi khuẩn A. hydrophila
4. Phương pháp xét nghiệm tìm vi khuẩn A. hydrophila
Khoa Vi Sinh, Bệnh viện Việt Nam - Thuỵ Điển Uông Bí đã triển khai xét nghiệm tìm vi khuẩn A. hydrophila trong máu, mủ vết thương và phân của người bệnh theo phương pháp nuôi cấy thường quy, định danh và làm kháng sinh đồ tự động trên máy Vitek Compark II để chẩn đoán và phát hiện sớm vi khuẩn A. hydrophila phục vụ hỗ trợ chẩn đoán và điều trị trong lâm sàng cho kết quả nhanh, chính xác.
Hình ảnh Vi khuẩn A. hydrophila nuôi cấy trên môi trường thạch máu
5. Dự phòng nhiễm A. hydrophila:
Dự phòng bằng các biện pháp như:
- Giữ sạch sẽ các vết thương tránh tiếp xúc với nước bẩn (nhất là vùng nước lợ ven biển tại các khu vực nhiệt độ nóng ẩm);
- Ăn chín uống sôi, nhất là với các loại thực phẩm như hải sản nước mặn (hầu, hà, ngán…), hải sản nước ngọt (cua, ốc, cá…), các loại rau trồng dưới nguồn nước bị ô nhiễm (rau cần, rau ngổ, rau muống...).
- Nếu nghi ngờ bị nhiễm phải đến cơ sở y tế gần nhất để khám, điều trị sớm nhất có thể.
Không nên ăn Hàu cũng như hải sản tái hoặc sống (Hình ảnh minh hoạ)