Trong guồng quay hối hả của cuộc sống hiện đại, việc chăm sóc sức khỏe không chỉ dừng lại ở điều trị mà cần hướng đến phòng bệnh và nâng cao chất lượng sống. Dưỡng sinh – một phương pháp truyền thống của Y học cổ truyền – chính là bí quyết giúp cơ thể cân bằng, tinh thần an yên và xương khớp vững vàng theo thời gian.
1. Tầm quan trọng của dưỡng sinh
Dưỡng sinh là quá trình luyện tập kết hợp điều hòa hơi thở, vận động nhẹ nhàng và điều chỉnh tâm trí. Phương pháp này không chỉ giúp tăng cường tuần hoàn máu, cải thiện hô hấp, tiêu hóa mà còn hỗ trợ giấc ngủ sâu, giảm căng thẳng và nâng cao hệ miễn dịch. Dưỡng sinh không phân biệt tuổi tác, giới tính – ai cũng có thể luyện tập, đặc biệt phù hợp với người cao tuổi và người mắc bệnh mạn tính.
2. Lợi ích vượt trội với hệ cơ xương khớp
Với người bệnh xương khớp – như thoái hóa, đau vai gáy, đau lưng, cứng khớp – dưỡng sinh là "liệu pháp vàng" giúp:
- Tăng tuần hoàn máu đến các khớp, giảm tình trạng viêm đau;
- Cải thiện sự linh hoạt, dẻo dai của cơ, gân, khớp;
- Giảm co cứng cơ, giúp vận động dễ dàng hơn;
- Hỗ trợ phục hồi chức năng sau tổn thương hoặc điều trị nội trú.
Khoa Y học cổ truyền đã ứng dụng dưỡng sinh phối hợp cùng châm cứu, xoa bóp, cấy chỉ… tạo nên hiệu quả điều trị toàn diện cho người bệnh cơ xương khớp.
Các động tác dưỡng sinh được áp dụng có chọn lọc trong giai đoạn hồi phục, đảm bảo phù hợp với tình trạng bệnh lý và loại trừ chống chỉ định.
3. Một số động tác dưỡng sinh đơn giản – dễ tập và hiệu quả
- Động tác “Ưỡn cổ và vai lưng”
Tư thế: Nằm ngửa, chân duỗi thẳng tự nhiên, tay xuôi hai bên.
Cách làm: Hít vào tối đa, dùng điểm tựa xương chẩm và mông để nâng cổ và lưng lên → Thở ra tối đa, ép bụng và hạ về tư thế ban đầu.
Làm 2–3 hơi thở.
Tác dụng: Giúp khí huyết lưu thông, giảm cứng gáy – cổ.
- Động tác “Ngồi hoa sen, xoay thân mình”
Tư thế: Ngồi xếp bằng (xếp vành tự nhiên), lưng thẳng, hai tay đặt lên đầu gối.
Cách làm:Hít vào ngực ưỡn → Thở ra xoay thân nhẹ nhàng ra phía sau bên trái → Trở về giữa, lặp lại bên phải.
Thực hiện 2–4 hơi thở.
Tác dụng: Làm mềm cơ khớp cột sống thắt lưng và lưng trên. Cải thiện lưu thông khí huyết toàn thân. Giúp bệnh nhân tĩnh tâm, phục hồi sức khỏe chậm rãi – rất phù hợp cho người cao tuổi, sau cơn đau cấp.
- Động tác “Vươn vai hít thở” (đề xuất thêm từ kinh nghiệm lâm sàng)
Tư thế: Đứng thẳng, chân rộng bằng vai.
Cách làm: Hai tay đan vào nhau, hít vào đưa tay lên cao qua đầu – kéo giãn toàn thân → Thở ra, hạ tay xuống.
Thực hiện 5–7 nhịp hít thở sâu.
Tác dụng: Kéo giãn toàn bộ trục cơ xương – từ cổ, vai, lưng đến chân. Giúp BN tập thở, thư giãn, tăng oxy máu. An toàn, không ảnh hưởng vùng thắt lưng – phù hợp BN sau đau cấp.
Hãy bắt đầu từ những động tác đơn giản – bởi mỗi hơi thở, mỗi chuyển động nhẹ nhàng dẻo dai trên con đường sống khỏe, sống chủ động và sống vui.
Khoa Y học cổ truyền
Đồng hành cùng sức khỏe bền vững của bạn!