Đột quỵ não là nguyên nhân hàng đầu của tàn tật và tử vong trên toàn thế giới chỉ sau ung thư và bệnh lý tim mạch. Đây là một bệnh rất thường gặp ở những người bị tăng huyết áp, có bệnh tim mạch, thừa cân, đái tháo đường… bệnh đang ngày càng có xu hướng trẻ hóa.
Đột quỵ là một cấp cứu y tế khẩn cấp. Vì vậy khi phát hiện các dấu hiệu báo động đột quỵ, cần đưa người bệnh đến bệnh viện gần nhất sẽ giúp giảm tỷ lệ tử vong và tàn phế
Các dấu hiệu của đột quỵ não:
- Người bệnh đột ngột bị méo mặt về 1 bên, mắt nhắm không kín hoặc chỉ méo miệng.
- Xuất hiện tê bì vùng mặt, tê yếu 1 bên nửa người hoặc đôi khi chỉ tê yếu 1 cánh tay hay 1 bên chân.
- Người bệnh bất ngờ mất khả năng nói, không gọi được người xung quanh mà chỉ phát ra tiếng ú ớ hoặc nói khó, không rõ câu từ.
- Đột ngột có biểu hiện rối loạn trí nhớ hoặc rơi vào trạng thái lơ mơ, hôn mê…
- Ngoài ra người bệnh có thể có các biểu hiện khác kèm theo như: Đau đầu, chóng mặt, buồn nôn, ù tai, nhìn mờ, tê lưỡi, không tự chủ được đại tiểu tiện…
Thời gian vàng cấp cứu đột quỵ:
Ở thể đột quỵ thiếu máu não (nhồi máu não), “thời gian là vàng” - có tính quyết định trong cấp cứu đột quỵ. Nếu được cấp cứu đúng thời điểm giờ vàng là từ 3 - 4,5 giờ đầu bằng cách tiêm thuốc tiêu huyết khối đường tĩnh mạch, hoặc trong cửa sổ 6 giờ đầu áp dụng lấy huyết khối bằng dụng cụ cơ học thì có tới 70% cơ hội sống sót đồng thời tăng khả năng hồi phục của não. Nếu quá thời gian trên, sẽ không còn chỉ định dùng thuốc tiêu sợi huyết.
Có nhiều người bệnh nhờ những hiểu biết về dấu hiệu đột quỵ và thời gian vàng trong cấp cứu đột quỵ đã đến bệnh viện kịp thời, được can thiệp sớm và khỏi hoàn toàn. Gần đây nhất là trường hợp người bệnh Nguyễn Thị T., 55 tuổi trú tại Uông Bí, Quảng Ninh. Sáng ngày 28/04/2021 người bệnh đột ngột xuất hiện méo miệng, nhân trung lệch trái, tê bì vùng lưỡi và đau nửa đầu trái.
Theo người bệnh cho biết trước đó đã tìm hiểu trên thông tin mạng xã hội nên biết được các triệu chứng của đột quỵ và cần phải đến viện sớm, người bệnh được đưa ngay vào Bệnh viện Việt Nam - Thụy Điển Uông Bí trong vòng 1 giờ kể từ khi khởi phát bệnh. Tại bệnh viện, người bệnh đã được chẩn đoán nhồi máu não và được điều trị can thiệp tiêu sợi huyết. Sau điều trị 4 giờ, người bệnh đã hồi phục tốt, hết méo miệng, còn tê lưỡi ít, không yếu tay chân. Người bệnh được tiếp tục theo dõi và điều trị tại khoa Tâm Thần kinh.
Người bệnh đã hồi phục tốt, không còn tình trạng liệt
Xử trí tại nhà như thế nào là đúng cách khi phát hiện dấu hiệu đột quỵ:
- Đỡ người bệnh để không bị ngã gây chấn thương.
- Đặt người bệnh nằm chỗ thoáng, nghiêng một bên nếu bị nôn, móc hết đờm nhớt cho bệnh nhân dễ thở.
- Cần nhanh chóng đưa người bệnh đến bệnh viện gần nhất càng sớm càng tốt.
- Không tự ý cho uống hoặc nhỏ thuốc hạ huyết áp hay bất kỳ loại thuốc nào khác
- Không tự ý chữa bằng các phương pháp mẹo: cạo gió, trích máu…
Khi có bất kỳ 1 trong các dấu hiệu của đột quỵ cần xử trí đúng cách và đưa người bệnh tới ngay cơ sở y tế gần nhất để được chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời giúp giảm những nguy cơ và di chứng của bệnh.