Phản ứng có hại của thuốc là gì?

Phản ứng có hại của thuốc (Dị ứng thuốc) có thể gặp ở tất cả các loại thuốc bao gồm cả thuốc kê đơn hay không kê đơn thậm chí các thuốc thảo dược cũng có thể gây ra các phản ứng khi sử dụng.

Tổ chức Y tế thế giới - WHO định nghĩa: “ Phản ứng có hại của thuốc là phản ứng độc hại, không được định trước, xuất hiện ở liều thường dùng cho người để phòng bệnh, chẩn đoán hay chữa bệnh hoặc nhằm thay đổi một chức năng sinh lý. Định nghĩa này không bao gồm các trường hợp thất bại trị liệu, quá liều, lạm dụng thuốc, không tuân thủ và sai sót trong trị liệu ”

Những dấu hiệu và triệu chứng phản ứng có hại của thuốc là gì?

Phản ứng có hại của thuốc trên mỗi người là không giống nhau.

- Các triệu chứng phổ biến và thường gặp là: Nổi sẩn, mề đay, hồng ban trên da; Ngứa; Sốt; Phù; Khó thở; Thở khò khè; Sổ mũi; Ngứa, chảy nước mắt.

- Một số trường hợp dị ứng có thể dẫn đến tình trạng nguy hiểm đến tính mạng. Bạn nên đến phòng cấp cứu khi có những triệu chứng sau đây: Tim đập nhanh hoặc loạn nhịp; Cảm giác bị nghẹn ở cổ họng, gây khó thở; Lo âu hoặc chóng mặt; Bất tỉnh; Phát ban và khó thở.

- Một số triệu chứng kéo dài bao gồm: Sốt, đau khớp, phát ban, phù và buồn nôn; Thiếu máu: suy giảm các tế bào hồng cầu, gây mệt mỏi, rối loạn nhịp tim, khó thở và các triệu chứng khác; Phát ban, số lượng bạch cầu tăng cao, phù khắp người, sưng hạch bạch huyết và tái phát bệnh viêm gan; Viêm thận, có thể gây sốt, máu trong nước tiểu, phù toàn thân và các triệu chứng khác.
Mức độ phản ứng có hại của thuốc bạn có thể gặp phải:

Thời gian xuất hiện phản ứng có hại của thuốc có thể xảy ra khi nào? (tính từ khi dùng thuốc lần cuối cho đến khi xuất hiện triệu chứng đầu tiên)

- Cấp tính: 0-60 phút (chiếm 4,3% trong tổng số ca phát hiện phản ứng có hại).

- Bán cấp: 1- 24 giờ (86,5% trong tổng số ca phát hiện phản ứng có hại).

- Muộn: 1 ngày - nhiều tuần (3,5% trong tổng số ca phát hiện phản ứng có hại).

Những yếu tố nào làm tăng nguy cơ bị phản ứng có hại của thuốc?

- Đã từng bị dị ứng, ví dụ như dị ứng thức ăn.

- Đã từng bị phản ứng có hại của thuốc với các thuốc trước đây.

- Gia đình có người bị dị ứng thuốc.

- Uống thuốc với liều lượng cao, uống lại nhiều lần hoặc uống kéo dài.

- Nhiễm HIV hoặc virut Epstein-Barr.

Khi nào bạn cần gặp bác sĩ?

Phản ứng có hại của thuốc có thể chỉ làm xuất hiện những triệu chứng nhẹ, nhưng đôi khi triệu chứng có thể nặng và đe dọa tính mạng. Bạn nên liên hệ với bác sĩ nếu có bất kỳ dấu hiệu nào khiến bạn cảm thấy có cảm giác khó chịu:

- Xuất hiện các vùng đỏ hoặc phồng rộp gây đau và lan nhanh.

- Lột da, có thể lộ thịt.

- Lột da nặng thấy mô cơ ở bên dưới.

- Cảm giác không thoải mái.

- Sốt.

- Xuất hiện phát ban hoặc phồng rộp ở gần mắt, miệng và bộ phận sinh dục.

Những thói quen sinh hoạt nào giúp bạn hạn chế phản ứng có hại của thuốc thuốc?

Bạn sẽ có thể kiểm soát phản ứng có hại của thuốc nếu áp dụng các biện pháp sau:

- Tránh các chất gây dị ứng.

- Thông báo cho bác sĩ biết loại thuốc mà bạn từng bị phản ứng khi đi khám bệnh.

- Thận trọng với việc côn trùng châm chích, vì chúng có thể gây dị ứng.

- Đọc kỹ nhãn của tất cả các loại thực phẩm bạn mua và ăn.

Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn
phương pháp hỗ trợ điều trị tốt nhất