Vỡ hồng cầu (huyết tán) là lý do phổ biến nhất cho việc tái phân tích mẫu của các phòng xét nghiệm
Vỡ hồng cầu (huyết tán) được định nghĩa là vỡ các tế bào máu hồng cầu với sự giải phóng hemoglobin và các thành phần nội bào vào trong huyết tương. Việc giải phóng hemoglobin làm cho huyết thanh hoặc huyết tương xuất hiện màu đỏ nhạt đến màu đỏ anh đào.
Nguyên nhân gây tình trạng huyết tán:
- Huyết tán trong cơ thể là kết quả của các cơ chế miễn dịch, sinh hóa, sinh lý hoặc hóa học. Huyết tán có thể là nội mạch và ngoại mạch.
- Huyết tán nội mạch là rất hiếm và thường là kết quả của phản ứng truyền máu, thiếu máu tan máu do sức bền hồng cầu của kém hoặc sức bền thành mạch của bệnh nhân kém trong bệnh lý xơ gan, suy tim...
Hình ảnh mẫu máu vỡ hồng cầu (huyết tán)
- Huyết tán ngoại mạch máu là khá phổ biến và nguyên nhân do:
+ Khi lấy mẫu quá nhanh hoặc bơm máu vào ống nghiệm nhanh, mạnh
+ Không tháo kim lấy máu khi bơm máu vào ống nghiệm
+ Lắc, trộn mẫu quá mạnh
+ Nặn, bóp quá nhiều khi lấy mẫu
+ Lấy mẫu máu ở vị trí bị tổn thương
+ Quá trình vận chuyển mẫu bị rung/lắc/va đập mạnh
- Huyết tán làm giải phóng các thành phần của các tế bào máu vào huyết tương hoặc huyết thanh (việc thay đổi màu sắc huyết thanh/huyết tương làm ảnh hưởng đến kỹ thuật xét nghiệm). Các xét nghiệm sinh hóa máu bị ảnh hưởng bởi mẫu huyết tán có thể kể đến như: Kali, Lactate Dehydrogenase (LDH), SGOT / AST, SGPT/ ALT, Creatine Kinase (CK), Sắt, Phospho, Protein toàn phần, Albumin, Magie, Alkaline Phosphatase (ALP), Bilirubin, Amylase…
- Để đảm bảo chất lượng mẫu bệnh phẩm máu và cho kết quả xét nghiệm hóa sinh chính xác, ít sai số nhất, nhân viên y tế cần lưu ý:
+ Đảm bảo thực hiện đúng quy trình lấy mẫu máu;
+ Phân phối ống mẫu theo đúng thứ tự;
+ Không lấy máu ở vị trí đang tổn thương, đang truyền dịch;
+ Không sang chiết máu giữa các ống mẫu;
+ Không để thời gian garo lâu;
+ Nhẹ nhàng lắc đều bệnh phẩm theo số lần quy định.